A Limia: Produtores de pataca en alerta pola imposibilidade de sementar por mor das intensas chuvias

Centos de produtores da comarca da Limia, en Ourense, ven ameazada a colleita de pataca deste ano debido ás persistentes chuvias primaverais que deixan as fincas «impracticables» para a sementeira.

O alcalde de Xinzo, Amador Díaz Penín, estima que só se sementou o 1% das 3.800 hectáreas destinadas ao cultivo da pataca, onde se adoitan recoller 120 millóns de quilos. Sinala que o normal sería ter sementado entre o 70% e o 80% a estas alturas.

Carlos Basalo, de Unións Agrarias, coincide en que as chuvias, especialmente intensas durante a Semana Santa, impiden o acceso ás parcelas e a realización dos traballos de sementeira, afectando tamén aos cereais.

Prevese que haxa que agardar entre 10 e 15 días despois de que deixe de chover para poder iniciar a sementeira, atrasando o proceso ata xuño. A situación pon en risco a colleita e a viabilidade económica dos agricultores da zona.

Foliada das Letras en Xinzo celebra ás cantareiras

Alumnos do IES Lagoa de Antela e do IES Cidade de Antioquía celebraron a Foliada das Letras na Praza Maior de Xinzo, dedicada este ano ás cantareiras homenaxeadas no Día das Letras Galegas.

O proxecto consistiu na recompilación de cantigas populares, incluíndo achegas de familias e do centro de día local. Creáronse vinilos con códigos QR para acceder ás gravacións das informantes, que foron distribuídos por comercios da vila.

Matilde, veciña de San Pedro de Laroá e unha das informantes, participou na foliada como convidada especial.

Alumnos do programa Manco Xove VII visitan o IES Cidade de Antioquía

Participantes do Programa de Emprego Xuvenil Manco Xove VII, da Mancomunidade de concellos da comarca de Ourense, visitaron o IES Cidade de Antioquía (A Limia) para coñecer a súa oferta formativa e instalacións.

Os alumnos do programa, que cursan un certificado de profesionalidade de nivel 2 en «Conservación e mellora de montes», exploraron a oferta do centro, especialmente os ciclos formativos de «Aproveitamento e conservación do medio natural» e «Xestión forestal e do medio natural», este último con alta demanda. Tamén coñeceron a oferta dual intensiva en «Produción Agropecuaria», «Xardinería e floraría» e «Gandaría e Asistencia en Sanidade Animal», que ofrece prácticas remuneradas.

Durante a visita, os alumnos de Manco Xove VII apreciaron os resultados das prácticas dos ciclos e participaron en actividades como trepa e manexo do simulador de autocargadora.

O GDR Limia-Arnoia participa no proxecto «Rural-mente»

O GDR Limia-Arnoia colaborará co GDR Valle de Ambroz (Cáceres) e o GDR Galicia Suroeste no proxecto «Rural-mente», financiado con fondos Feader (máis de 200.000 euros).

O proxecto, coordinado polo GDR Galicia Suroeste, busca o intercambio de coñecementos e a innovación mediante xornadas técnicas, seminarios e visitas de campo, centradas nas IXP e DOP.

O GDR Limia-Arnoia enfocarase en aumentar a produción e o número de entidades dentro da IXP Pataca de Galicia durante 15 meses, buscando mellorar a competitividade, a sostibilidade e a innovación.

Afammer celebra en Xinzo de Limia unha xornada sobre o papel da muller no rural

A Asociación de Familias e Mulleres do Medio Rural (Afammer) organizou en Xinzo de Limia a xornada «Creando Surcos, Facendo Rego: Muller, Oportunidades e Futuro», co obxectivo de divulgar o papel das mulleres rurais e as iniciativas para a supervivencia dos pobos a través do emprendemento. Máis de cincuenta mulleres participaron no evento.

Dolores Rico Barrena (Afammer Ourense), Carmen Quintanilla (Afammer nacional), José Antonio Armada (Medio Rural), Amador Díaz (alcalde de Xinzo) e María Quintiana (Xunta de Galicia) participaron na inauguración e nas distintas ponencias e mesa redonda sobre experiencias no sector agroganadeiro.

Durante a xornada abordáronse temas como a titularidade compartida, as axudas e subvencións, a dieta atlántica e a lonxevidade. José Antonio Armada destacou que máis do 50% das explotacións agrogandeiras en Galicia están a cargo de mulleres, aínda que poucas en titularidade compartida.

María Quintiana recordou a existencia de axudas da Xunta para o asociacionismo feminino e animou a poñer en marcha iniciativas pola igualdade. A xornada finalizou coa necesidade de impulsar o relevo xeracional feminino.

Veciños de Gudín (Xinzo de Limia) levan un ano sen auga potable

A aldea de Gudín, con trinta veciños, leva dende maio de 2024 sen auga potable, obrigando a comprar auga embotellada para beber e cociñar. As analíticas revelaron condicións nefastas e algúns veciños sufriron problemas de saúde por bacterias na auga.

A comunidade de usuarios de augas, propietaria de catro mananciais na serra do Larouco, aprobou en decembro transferir a titularidade da concesión ao Concello de Xinzo, petición que se formalizou en marzo. O concello aprobou a adquisición da titularidade en abril e solicitouna á Confederación Hidrográfica.

Os veciños denuncian a lentitude dos trámites e a escaseza de subministro de auga embotellada paliativa. O PSdeG demanda ao alcalde que axilice os trámites para instalar unha depuradora e mellorar a rede de suministro, con canos rotos sen reparar. O alcalde afirma que a Confederación requiriu máis documentación e que a empresa ten todo preparado para a obra, prometendo levar auga aos veciños en breve.

Xinzo de Limia mellora a súa rede de saneamento con axuda da Xunta

Xinzo de Limia reduciu as infiltracións na súa rede de saneamento grazas a unha reductora instalada para minimizar as perdas de auga. Esta actuación, supervisada polo delegado territorial da Xunta en Ourense, Manuel Pardo, e o alcalde Amador Díaz, contou cun investimento de 38.000 euros por parte da Consellería de Medio Ambiente e Cambio Climático.

A Xunta de Galicia, a través de Augas de Galicia, destinou máis de 660.000 euros a este tipo de intervencións en 23 concellos ourensáns. Ademais, abriu o prazo para unha nova edición de subvencións de 2,5 millóns de euros para concellos de menos de 20.000 habitantes, co obxectivo de optimizar a xestión dos recursos hídricos.

Na comarca da Limia, Sandiás e Trasmiras tamén recibiron axudas para levar a cabo obras similares.

A Limia: As constantes choivas arruínan as colleitas e retrasan a sementeira da pataca

Os agricultores da Limia enfróntanse a unha situación crítica debido ás intensas choivas das últimas semanas, que provocaron inundacións e graves danos na produción agrícola.

O cereal de primavera está practicamente perdido e a sementeira da pataca, produto estrela da comarca, está moi retrasada. Moitos agricultores non puideron sementar e as patacas almacenadas corren o risco de estragarse.

Víctor Cabido, agricultor de Xunqueira de Ambía, e Amador Saborido, presidente da Comunidade de Regantes Nova Limia, coinciden en que a situación é moito peor que o ano pasado e amosan preocupación polo futuro das colleitas e a viabilidade das terras.

Os agricultores tamén denuncian o desbordamento de canais debido á falta de limpeza, o que agrava aínda máis a situación. Solicítase minimizar os tempos de espera para entrar nas fincas realizando as tarefas de limpeza nos momentos axeitados.

Julio Gallego rescata a historia de Padroso (Sarreaus) nun libro

Julio Gallego, veciño de Padroso, aldea da comarca da Limia con apenas 10 habitantes, publicou un libro no que recompila a historia, cultura, dieta e oficios da súa vila natal.

O traballo, froito de dez anos de investigación, abrangue dende 1833 (data de constitución das comarcas e concellos galegos, cando Padroso era centro administrativo de Sarreaus) ata 2019, describindo a evolución política, económica e demográfica da aldea. Gallego consultou arquivos históricos, incluíndo o do Seminario Maior de Ourense e o Arquivo Provincial, para reconstruír a historia de Padroso, recuperando datos sobre personaxes importantes e a toponimia local.

O autor, de 90 anos, foi homenaxeado polos veciños de Padroso, aos que entregou as primeiras copias do libro en agradecemento polo seu apoio. Gallego, que foi emigrante, regresou a Padroso tras a súa etapa en Suíza, demostrando o seu forte vínculo coa súa terra.

Sandiás celebra o Día das Letras Galegas dedicado ás cantareiras

O Concello de Sandiás organizou nove actividades para celebrar o Día das Letras Galegas, este ano dedicado ás cantareiras, centradas na oralidade e a música tradicional.

A programación inclúe obradoiros para nenos e adultos, como «As cantareiras e os instrumentos tradicionais» no PAI, e «Educación vocal, recollida de música popular e cantigas populares» na Casa da Cultura, coordinado por Lucía Casal e Cristina Asenjo, co obxectivo de recompilar cancións populares de tradición oral.

Outros obradoiros son «De Rosalía ata as cantareiras. As mulleres nas letras» e «Mulleres, ritmo e tradición». A programación tamén inclúe visitas guiadas ao Centro de Interpretación da Lagoa de Antela e as Xornadas de Toponimia en Sandiás, a cargo de Vicente Feijoo en colaboración coa Real Academia Galega.

A celebración rematará coa exposición da escritora e pintora Rochi Nóvoa na Casa da Cultura o 21 de xuño.

Xinzo de Limia acolle un desfile histórico da AEFRH

O sábado, Xinzo de Limia foi escenario do desfile da Asemblea Anual da Asociación Española de Festas e Recreacións Históricas (AEFRH). Máis de 200 persoas de toda España, vestidas con traxes de diversas épocas (desde a Idade do Bronce ata a época contemporánea), percorreron as rúas da vila, desde o Mugae ata a estación de autobuses.

O evento, organizado pola A.C. Civitas Limicorum e a AEFRH coa colaboración do Concello e Turismo de Galicia, celebrou o 25º aniversario de ambas entidades. O desfile amosou o traballo das festas históricas e promoveu a celebración do patrimonio cultural. 40 delegacións españolas asistiron a unha recepción o venres na Casa do Concello.

«Pobo Escola» en Lodoselo: Tres décadas recuperando a identidade rural galega

O proxecto «Pobo Escola» do Centro de Desenvolvemento Rural O Viso (CDR O Viso) leva máis de 30 anos en marcha. Desde 1994, a aldea de Lodoselo (Sarreaus) acolle esta iniciativa que busca combater o descoñecemento do rural e a perda da cultura tradicional galega.

Cada ano, o proxecto recibe a visita de escolares de entre 3 e 12 anos, principalmente da provincia de Ourense, aínda que tamén doutras partes de Galicia. Este ano agárdanse máis de 40 centros educativos entre abril e xuño.

Segundo Camilo Vila, pedagogo do CDR, «Pobo Escola» ofrece unha «xornada de inmersión rural personalizada», centrada na elaboración de pan nun forno comunitario. Ademais, os nenos participan en actividades como o coidado das ovellas e un percorrido pola aldea para aprender sobre a vida rural.

Andrés Bobe, educador ambiental do CDR, subliña a importancia da participación interxeracional e o obxectivo de «recuperar a nosa identidade» a través do «Pobo Escola».